Genesis, 41

[1] Post duos annos vidit Pharao somnium. Putabat se stare super fluvium, •

[2] de quo ascendebant septem boves, pulchræ et crassæ nimis : et pascebantur in locis palustribus. •

[3] Aliæ quoque septem emergebant de flumine, fœdæ confectæque macie : et pascebantur in ipsa amnis ripa in locis virentibus : •

[4] devoraveruntque eas, quarum mira species et habitudo corporum erat. Expergefactus Pharao,

[5] rursum dormivit, et vidit alterum somnium : septem spicæ pullulabant in culmo uno plenæ atque formosæ : •

[6] aliæ quoque totidem spicæ tenues, et percussæ uredine oriebantur, •

[7] devorantes omnium priorum pulchritudinem. Evigilans Pharao post quietem, •

[8] et facto mane, pavore perterritus, misit ad omnes conjectores Ægypti, cunctosque sapientes, et accersitis narravit somnium, nec erat qui interpretaretur. •

[9] Tunc demum reminiscens pincernarum magister, ait : Confiteor peccatum meum : •

[10] iratus rex servis suis, me et magistrum pistorum retrudi jussit in carcerem principis militum :

[11] ubi una nocte uterque vidimus somnium præsagum futurorum.

[12] Erat ibi puer hebræus, ejusdem ducis militum famulus : cui narrantes somnia, •

[13] audivimus quidquid postea rei probavit eventus ; ego enim redditus sum officio meo, et ille suspensus est in cruce.

[14] Protinus ad regis imperium eductum de carcere Joseph totonderunt : ac veste mutata obtulerunt ei. •

[15] Cui ille ait : Vidi somnia, nec est qui edisserat : quæ audivi te sapientissime conjicere.

[16] Respondit Joseph : Absque me Deus respondebit prospera Pharaoni. •

[17] Narravit ergo Pharao quod viderat : Putabam me stare super ripam fluminis,

[18] et septem boves de amne conscendere, pulchras nimis, et obesis carnibus : quæ in pastu paludis virecta carpebant.

[19] Et ecce, has sequebantur aliæ septem boves, in tantum deformes et macilentæ, ut numquam tales in terra Ægypti viderim :

[20] quæ, devoratis et consumptis prioribus,

[21] nullum saturitatis dedere vestigium : sed simili macie et squalore torpebant. Evigilans, rursus sopore depressus,

[22] vidi somnium. Septem spicæ pullulabant in culmo uno plenæ atque pulcherrimæ.

[23] Aliæ quoque septem tenues et percussæ uredine, oriebantur e stipula :

[24] quæ priorum pulchritudinem devoraverunt. Narravi conjectoribus somnium, et nemo est qui edisserat.

[25] Respondit Joseph : Somnium regis unum est : quæ facturus est Deus, ostendit Pharaoni. •

[26] Septem boves pulchræ, et septem spicæ plenæ, septem ubertatis anni sunt : eamdemque vim somnii comprehendunt.

[27] Septem quoque boves tenues atque macilentæ, quæ ascenderunt post eas, et septem spicæ tenues, et vento urente percussæ, septem anni venturæ sunt famis.

[28] Qui hoc ordine complebuntur :

[29] ecce septem anni venient fertilitatis magnæ in universa terra Ægypti,

[30] quos sequentur septem anni alii tantæ sterilitatis, ut oblivioni tradatur cuncta retro abundantia : consumptura est enim fames omnem terram, •

[31] et ubertatis magnitudinem perditura est inopiæ magnitudo.

[32] Quod autem vidisti secundo ad eamdem rem pertinens somnium : firmitatis indicium est, eo quod fiat sermo Dei, et velocius impleatur.

[33] Nunc ergo provideat rex virum sapientem et industrium, et præficiat eum terræ Ægypti :

[34] qui constituat præpositos per cunctas regiones : et quintam partem fructuum per septem annos fertilitatis, •

[35] qui jam nunc futuri sunt, congreget in horrea : et omne frumentum sub Pharaonis potestate condatur, serveturque in urbibus.

[36] Et præparetur futuræ septem annorum fami, quæ oppressura est Ægyptum, et non consumetur terra inopia.

[37] Placuit Pharaoni consilium et cunctis ministris ejus :

[38] locutusque est ad eos : Num invenire poterimus talem virum, qui spiritu Dei plenus sit ? •

[39] Dixit ergo ad Joseph : Quia ostendit tibi Deus omnia quæ locutus es, numquid sapientiorem et consimilem tui invenire potero ?

[40] Tu eris super domum meam, et ad tui oris imperium cunctus populus obediet : uno tantum regni solio te præcedam. •

[41] Dixitque rursus Pharao ad Joseph : Ecce, constitui te super universam terram Ægypti.

[42] Tulitque annulum de manu sua, et dedit eum in manu ejus : vestivitque eum stola byssina, et collo torquem auream circumposuit. •

[43] Fecitque eum ascendere super currum suum secundum, clamante præcone, ut omnes coram eo genu flecterent, et præpositum esse scirent universæ terræ Ægypti. •

[44] Dixit quoque rex ad Joseph : Ego sum Pharao : absque tuo imperio non movebit quisquam manum aut pedem in omni terra Ægypti. •

[45] Vertitque nomen ejus, et vocavit eum, lingua ægyptiaca, Salvatorem mundi. Deditque illi uxorem Aseneth filiam Putiphare sacerdotis Heliopoleos. Egressus est itaque Joseph ad terram Ægypti •

[46] (triginta autem annorum erat quando stetit in conspectu regis Pharaonis), et circuivit omnes regiones Ægypti.

[47] Venitque fertilitas septem annorum : et in manipulos redactæ segetes congregatæ sunt in horrea Ægypti. •

[48] Omnis etiam frugum abundantia in singulis urbibus condita est.

[49] Tantaque fuit abundantia tritici, ut arenæ maris coæquaretur, et copia mensuram excederet.

[50] Nati sunt autem Joseph filii duo antequam veniret fames : quos peperit ei Aseneth filia Putiphare sacerdotis Heliopoleos. •

[51] Vocavitque nomen primogeniti Manasses, dicens : Oblivisci me fecit Deus omnium laborum meorum, et domus patris mei. •

[52] Nomen quoque secundi appellavit Ephraim, dicens : Crescere me fecit Deus in terra paupertatis meæ. •

[53] Igitur transactis septem ubertatis annis, qui fuerant in Ægypto,

[54] cœperunt venire septem anni inopiæ, quos prædixerat Joseph : et in universo orbe fames prævaluit, in cuncta autem terra Ægypti panis erat. •

[55] Qua esuriente, clamavit populus ad Pharaonem, alimenta petens. Quibus ille respondit : Ite ad Joseph : et quidquid ipse vobis dixerit, facite. •

[56] Crescebat autem quotidie fames in omni terra : aperuitque Joseph universa horrea, et vendebat Ægyptiis : nam et illos oppresserat fames.

[57] Omnesque provinciæ veniebant in Ægyptum, ut emerent escas, et malum inopiæ temperarent. •